DOSYA SİSTEM HİYERARŞİSİ

DOSYA SİSTEM HİYERARŞİSİ

*        Linux, root dizininde başlar. Root klasörü / işaretiyle gösterilmektedir. Pardusun çalışması için gerekli tüm dosya ve dizinler root dizinine kopyalanmıştı. Windows ta kök dizinlere istediğimiz gibi dosya ya da dizin yerleştirebilirsiniz. Ancak aynı şey Linux da yapmak için root yetkisine sahip olmanız gerekmektedir.

*        Linux, kök dizinden başlayarak boot işlemindeki önem sırasına göre klasörleri dizer.

*        Windows ta herhangi bir program kurulduğunda: C:\Program files\programın_adı

*        Linux te herhangi bir program kurulduğunda etc dizinindeyken : /usr/share/doc/programın_adı dizinine kopyalanır.

*        LİNUX DOSYA SİSTEMİ HİYERARŞİSİ=FFSTND standartıdır.

*        Bu standarda göre Linux taki dizinlerin ne işe yaradığına bakalım;

*        /(root): Sistem yöneticisinin dizinidir. Aynı zamanda işletim sisteminin başlangıç noktasıdır. Bütün diğer klasörlere root’un alt klasörleridir diyebiliriz. Root kullanıcısının kişisel dizini, diğer kullanıcılarınki gibi /home dizini altında değildir. Root, bu anlamda diğer kullanıcılardan farklılık göstermektedir.

*        /bin: Linux kullanıcılarının temel olarak kullanacağı uygulamalara ait program dosyalarının bulunduğu dizindir.

*        /boot: Sistemin açılışı sırasında kullanılan dosyalar ve en önemlisi Linux çekirdeği bu dizinde bulunmaktadır. İşletim sisteminin yüklenme evresinin de oluşturduğu boot dizinine sadece bakının.

*        /dev: Bilgisayarınızdaki donanımlara ait dizinlerin bulunduğu dizindir. USB girişleri, seri ve paralel portlar, diskler, CD sürücüleri gibi tüm donanım aygıtlarınız bu dizinde tutulur.

*        /etc: Sistemin en önemli dizinlerinden biridir. Kullanıcı tanımlarıyla, Linux’daki en önemli servislerin büyük bir kısmının ayar dosyaları bu dizindedir. Sisteme dair tüm yapılandırma, bu klasör ve alt klasörlerinde bulunmaktadır.

*        /home: Kullanıcıların kişisel dosya ve dizinlerine buradan erişilir. Kullanıcının tam yetkiyle işlem yapabildiği home dizini içinde farklı kullanıcılara ait, kullanıcı isimlerinden oluşan dizinler bulunmaktadır.

*        /lib: Çekirdek modülleri ve paylaşım kütüphanelerinin saklandığı dizinlerden biridir. Bu dizin içinde dosyaları da Windows’taki .DLL dosyalarına benzetebiliriz. Ancak Linux’da kütüphane dosyalarının uzantısı .SO’dur.

*        /lost+found: Elektirik kesildiğinde yada bilğisayarınızın istem dışı kapanmasında çalışan dosyalarınızı zarar görmeden bulabileceğiniz yerdir.

*        /media: Cd-rom, disket sürücü ve flash bellek gibi çıkarılabilir aygıtların bulunduğu dizindir.

*        /mnt: Dosya sistemleri ve donanım aygıtlarının bulunduğu dizindir.

*        /opt: bazı yazılım geliştiricilerinin özellikle programlarının bu dizin içinde bulunmasını ister. Yazılıma ait tüm dosya ve bilgiler depolanabilir. Örneğin Google earth Windows ta C:\Program Files\google earth Linux de /opt/Google-earth tır.

*        /proc: Oldukça özel bir sanal dosya sistemidir. Genellikle sistem durumuna dair bilgiler içeren sanal dosyalar bulunur.

*        /sbin: Genellikle sistem yönetimine ait komutların program dosyalarının saklandığı dizindir. Buradaki komutların çoğunu çalıştırabilmek için root yetkisi gereklidir. Daha az öneme sahip dosyaların komutları ise /usr/sbin klasöründe saklanır.

*        /usr : Genellikle uygulama kütüphaneleri ve uygulama yazılımları burda bulunur.

*        /var: log dosyaları,e-posta ve yazıcı kuyrukları gibi değişken sistem bilgileri burada bulunur.

*        /tmp: geçici dosyalar burda saklanır.

*        Pwd:Hangi dizinde olduğunuz bulmak için pwd komut unu kullanabilirsiniz.

*        1s(long lıst):Bulunduğunuz dizindeki dosya ve alt dizinlerin listesini öğrenmek için kullanabilirsiniz.

*        Cd: çalışma dizinini değiştirmek için.

*        Cp: dosya kopyalama

*        Rm: dosya silme

*        Cp-r: dizin kopyalama

*        Rm-r:dizin silmek

*        Mkdir:dizin oluşturmak

*        Mv: dosya adı ve dizin adı değiştirmek eskidosya yenidosya

*        Mv:ayrıca konum değiştirmek dosya1eskikonum/dosya1yenikonum

*        R: okuma yetkisi

*        W: yazma yetkisi

*        X:çalıştırma yetkisi

*        U:dizin sahibi

*        G:grup

*        O:diğer kullanıcılar

*        A:tüm kullanıcılar

*        +:yetki ekleme

*        =:yetki eşitleme

*        -:yetki çıkarma

*             Temel komutlar

*        File isim: isim adlı elemanın türünü yanı uzantısını gösterir.(jpg.png.gif….)

*        Ps:Parduste o an aktif tüm işlemleri gösterir.

*        Kill işlem: o an çalışmakta olan işlemleri sonlandırmak için kullanılır.

*        Exit:bağlantıyı sonlandırarak uygulamayı bitirir.

*        Whoami: O an çalışmakta olan kullanıcı adını ekrana yazar.

*        Passwd:kullanıcı şifresini değiştirmeyi sağlar.

*        Who:bilgisayara bağlı kullanıcıları gösterir.

*        Finger:bilgisayara bağlı kullanıcıların bağlanma zamanı ve bağlanma yerleri gibi ayrıntıları ile gösterir.

*        Uptime:sistemin ne kadar süredir açık olduğunu gösterir.

*        Tar hedef kaynak: tar komutu genel olarak paketlenmiş dosyalarla ilgili işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır.

*        Whatis komut_adi: komutun ne işe yaradığını söyler.

*        Reboot: bilgisayara reset atar.

*        Poweroff: bilgisayarı kapatır.